20 June 2016

Interview met de werkgroep Staat van Beleg

Alleen wanneer er extreem geweld aan te pas komt lijken onze media geïnteresseerd te zijn in de situatie in Palestina. Maar al vanaf 1947 zijn Palestijnen het slachtoffer van verdrijving, onteigening en onderdrukking. De werkgroep Staat van Beleg hoopt met maandelijkse overzichten van mensenrechtenschendingen in Palestina een bijdrage te leveren aan meer evenwichtige berichtgeving in de Nederlandse reguliere media. docP sprak met de werkgroep:

Allereerst willen we natuurlijk weten hoe Staat van Beleg is ontstaan.
De groep is ontstaan op Facebook. Een paar mensen die al een tijdje actief waren voor Palestina en het nieuws op de voet volgden zagen eind juni 2015 een grote stijging in het aantal schendingen. We bespraken dit met elkaar en waren het met elkaar eens dat dingen die je nu las de volgende week alweer vergeten waren, in zo’n razend tempo ging het. We hebben op dezelfde dag nog een werkgroep opgestart en zijn in ijltempo schendingen over de maand juli gaan verzamelen en documenteren.

En hoe zijn jullie op de naam van Staat van Beleg gekomen?
We zochten een naam die zowel naar de specifieke situatie in Palestina verwijst, als naar de overeenkomsten met andere vormen van onderdrukking. De naam Staat van Beleg is de Nederlandse titel van een gedichtenbundel van Mahmoud Darwish (1941-2008), de beroemdste Palestijnse dichter.

De staat van beleg is een synoniem van noodtoestand, waarbij een overheid zich niet langer hoeft te houden aan de normale publiekrechtelijke orde en wetgeving. De Palestijnen hebben daar vanaf 1948 mee te maken gehad, zowel in Israël zelf als in de gebieden waarnaar ze verdreven waren.

Daarnaast is de term beleg of belegering van toepassing op de Gazastrook, maar ook steeds meer op gebieden op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem, waar door middel van wetgeving en economische obstakels, maar ook met muren, hekken, checkpoints, een pasjessysteem en willekeurige arrestaties en huiszoekingen elke vorm van Palestijnse zelfbeschikking door Israël wordt gesaboteerd.

Vandaar dat Staat van Beleg ons een goede naam leek. Een bezetting is tenslotte niet per definitie rampzalig voor een bevolkingsgroep, maar een belegering en rechteloosheid zijn dat wel. De naam geeft aan dat de bezetting van de Palestijnse gebieden slechts een deel van het probleem is.

We komen eigenlijk nergens namen tegen van mensen die meewerken aan Staat van Beleg. Waarom is dit?
Staat van Beleg is een werkgroep en we vonden het daarom vanzelfsprekend om vanuit de naam van de groep te opereren. Alles wat voortkomt uit Staat van Beleg wordt door de groep in goed overleg ondersteund.

Wat zijn jullie doelstellingen?
Ten eerste het archiveren van de mensenrechtenschendingen om zodoende een database op te bouwen van de krankzinnige aantallen van dagelijkse schendingen. Het zijn vooral die aantallen en de diversiteit van de schendingen die kunnen aantonen dat we hier niet te maken hebben met slechts een bezetting van een stuk land. We proberen aan te tonen dat alles in alle facetten bezet, belegerd en doordrongen is van dagelijkse intimidatie, discriminatie en geweld, waarbij zo’n beetje al het recht op zelfbeschikking van de Palestijnse bevolking ontnomen is. We wilden vooral dat al die dagelijkse schendingen genoemd zouden worden zodat mensen een totaalbeeld kunnen krijgen van wat zich daar dagelijks afspeelt tot in de kleinste details.

Ten tweede willen we natuurlijk mensen bereiken. Een archief is aardig maar het moet wel bekend zijn bij mensen om een groter publiek in kennis te stellen van wat daar gaande is. De Nederlandse media laten het in hun eenzijdige berichtgeving behoorlijk afweten. Artikelen worden direct overgenomen uit de Israëlische media en maar heel zelden zien we een kritische noot. En veel van wat daar gebeurt wordt stelselmatig genegeerd.

Ook de politiek staat behoorlijk stil aangaande het Israëlisch/Palestijns conflict. Het erkennen van de staat Palestina staat al geruime tijd op de agenda maar tot op heden werd de tijd er niet rijp voor bevonden de staat te erkennen. Wel probeert Nederland bij te dragen in de vorm van ontwikkelingshulp. Wij zetten grote vraagtekens of het wel zinvol is om te helpen en tegelijkertijd de bezetting in stand te houden met die hulp. Bovendien worden veel projecten die met Nederlands geld zijn opgezet, door Israël weer vernietigd, zonder dat dat leidt tot sancties of een wijziging van onze relatie tot Israël.

We willen de Nederlandse media en politici duidelijk maken dat er mensen zijn in Nederland die zich ernstig zorgen maken over de situatie. Dat er mensen zijn die de Palestijnen niet vergeten en alles goed in de gaten houden wat zich daar afspeelt. Wij versturen maandelijks een overzicht van de schendingen aan zo’n 845 media, politici en andere contacten. In een begeleidend schrijven spelen we in op de belangrijkste gebeurtenissen van de afgelopen maand. Tot slot en evenzo belangrijk doen wij dit werk voor de Palestijnen, opdat zij zich niet in de steek gelaten voelen en weten dat er voor hen gevochten wordt en dat alle schendingen worden genoteerd en opgeslagen.

Hoe gaat SvB te werk?
Al heel snel na de eerste publicatie zagen we dat er behoefte was aan een database voor het archief. We hadden het geluk dat we binnen onze groep iemand hadden die hier ervaring mee had en die heeft in korte tijd een prachtige database opgezet en een website aangemaakt. De eerste zes maanden heeft een groep van zo’n tien mensen de artikelen gedeeltelijk vertaald van het Engels naar het Nederlands en alle schendingen ingevoerd in het systeem. We nemen de schendingen over van voornamelijk lokale Palestijnse nieuwsagentschappen. De rapportages en opiniestukken komen zowel van nieuwsagentschappen binnen als buiten Palestina. We hebben eind 2015 besloten om vanaf 2016 de artikelen niet meer te vertalen omdat we door in het Engels te rapporteren een groter bereik zouden kunnen genereren. We verzorgen nog wel de tekst bij de publicatie in zowel Nederlands- als Engelstalig. Na de publicatie wordt de mailing voorbereid en uitgezonden aan media en politici en een groep algemene contacten. Ondertussen proberen we elkaar zo goed als mogelijk op de hoogte te houden van diverse ontwikkelingen en nieuwsberichten. Dagelijks publiceren we zo’n twee berichten op onze Facebook-pagina.

Is er samenwerking met andere Pro-Pal-bewegingen?
Staat van Beleg is een werkgroep, geen actiegroep. We kunnen Pro-Pal-bewegingen wel bijstaan met informatie uit ons archief. Het is al een aantal keren voorgekomen dat we met betrekking tot een bepaald thema bij konden dragen aan een actie door schendingen en artikelen te verzamelen. Ook hebben we ons gezicht laten zien bij raadsvergaderingen in Amsterdam. De eerste keer in september 2015 om ons te presenteren en in oktober 2015 om de Palestijnse slachtoffers die in die periode waren gevallen onder de aandacht te brengen en te herdenken. Iemand uit onze groep heeft daarbij foto’s met namen van de slachtoffers laten zien.

Zijn er nog uitdagingen voor de toekomst?
Jazeker! We zijn momenteel bezig met een promotieplan. Zowel nationaal als internationaal moeten we Staat van Beleg goed op de kaart gaan zetten. Landelijk willen we proberen om buiten de Randstad bij diverse gemeenten ons archief meer bekendheid te geven en internationaal bij diverse Pro-Pal-organisaties en activisten. Zij kunnen wellicht goed gebruik maken van onze overzichten. Ook willen we meer gaan publiceren op onze website. We denken daarbij aan thema-archieven van onderwerpen die niet zo snel in de media verschijnen, zoals de situatie van de bedoeïenen, of van de Palestijnen die buiten Palestina in vluchtelingenkampen verblijven.

Hoe kunnen mensen jullie ondersteunen?
Door onze overzichten te blijven lezen en delen en ons werk bekend te maken.
We hebben een website waarop al onze overzichten en acties te vinden zijn: http://staatvanbeleg.com/ en een FB-pagina: http://facebook.com/staatvanbeleg Mensen kunnen contact met ons opnemen wanneer er vragen zijn via onze e-mail: [email protected].

Ook zijn we op zoek naar mensen die een steentje zouden willen bijdragen door een paar uur per maand mee te helpen. Het voordeel voor mensen die aan huis gebonden zijn is dat ons werk hoofdzakelijk ‘online’ gedaan wordt.

Hoe zou je de kracht van SvB kunnen omschrijven?
Er wordt natuurlijk al best veel voor Palestina ondernomen wereldwijd door diverse organisaties en activisten. Waar wij ons wel in onderscheiden is de continuïteit van steeds nagenoeg dezelfde schendingen te blijven archiveren en publiceren waardoor toch een geschiedenis van feiten opgebouwd wordt en er een goed beeld over een bepaalde periode ontstaat. De grotere media besteden slechts weinig aandacht aan de gevolgen van Israëlische bombardementen of de buitgengerechtelijke executies van vaak zeer jonge Palestijnen. Het cumulatieve effect van honderden kleinere schendingen per maand op de bevolking is echter desastreus en dat blijft bijna geheel buiten beeld. De vissers en de boeren die belaagd worden, kinderen die niet naar school kunnen, olijfbomen die worden vernield, vee dat wordt omgebracht, landbouwgronden die worden vergiftigd, etc.

Wij koesteren de hoop dat we met ons archief een beter beeld geven van het dagelijks leven van het Palestijnse volk, dat door de bezetter wordt gezien als indringers in hun eigen land.

“Vrede zij met degene die mijn aandacht deelt
voor de roes van het licht, het licht van de vlinder, in
de nacht van deze tunnel!”

Mahmoud Darwish

BDS Nederland op Twitter